چهاردهمین همفکر قاین با موضوع گفتگو پیرامون شهر الکترونیک چهارشنبه ساعت 18 الی20 مورخ 1397/12/15 درمحل سالن جلسات مرکزرشد واحدهای فناور قاین برگزار شد.

در این رویداد هفتگی پیرو جلسات قبلی با موضوع شهر الکترونیک و شهر هوشمند مطالبی پیرامون شهر الکترونیک توسط مهندس غلامحسین قاسمی عضو هیات علمی مهندسی کامپیوتر دانشگاه بزرگمهر قاینات بیان گردید.

مفهوم شهر الکترونیک و شهر هوشمند اولین تعاریفی بودند که توسط مهندس قاسمی مطرح شد ،شهر الکترونیک عبارت است از امکان دسترسی الکترونیک و مجازی شهروندان به ادارات، اماکن درون شهر،ودسترسی به اطلاعات مختلف مورد نیاز و برخورداری از خدمات و تسهیلات شهری و خدماتی به شیوه ایباثبات، قابل اطمینان، امن و محرمانه و در عین حال با کاهش هزینه و صرف زمان کم و کیفیت بالا باشد) و شهر هوشمند،شهری است که در آن از طریق به کارگیری هوشمندانه منابع طبیعی و با هدف توسعهاقتصادی پایدار و بهبود کیفیت زندگی، روی- منابع انسانی و سرمایه های اجتماعی، حمل و نقل و ارتباطات بر پایه فناوری اطلاعات سرمایه گذاری شود (SETIS-EU 2012)

مهندس قاسمی زیر ساخت را نیاز اصلی برای پیاده سازی شهر الکترونیک دانست و افزود میتوان بعنوان مثال زیرساخت را مواردی مانند وجود فیبر نوری و دکل های ارسال و دریافت امواج و همچنین نیروی متخصص عنوان کرد و افزود برای شروع باید سواد اطلاعاتی مردم را بالا برد و این امر مهم جز با آموزش امکان پذیر نیست مثلا از ابتدایی ترین بحث آموزش که همان آموزش ICDL می باشد تا پیشرفته ترین آموزش ها که باید به طریق های مختلف به مردم آموزش داده شود تا سواد اطلاعاتی بالا برود ایشان فرهنگ سازی در حوزه آموزش را قدم اول برای با سواد کردن مردم در حوزه اطلاعات دانست و با حاضرین در جلسه به بحث و تبادل نظر در این باره پرداختند که حاصل آن فرهنگ سازی از پایه باید صورت پذیرد که مهمترین نهاد که میتواند متولی این قضیه باشد آموزش و پروش عنوان گردید.

در ادامه این رویداد هفتگی مهندس قاسمی در مورد مطالعه در باره شهر و امکانات موجود درآن صحبت کرد و افزود باید از ابزارهای شناخت استفاده کنیم و نسبت به شهر اطلاعات جامعی را بررسی کنیم و شهر را مانند یک سیستم در نظر بگیریم و ابعاد شش گانه شهر هوشمند به صورت زیر توسط ایشان بیان گردید

عضو هیئت علمی دانشگاه بزرگمهر قاینات اینترنت اشیا را یکی از عوامل مهم در شکل گیری شهرهای الکترونیک و هوشمند دانست و افزود اینترنت اشیاء، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از جمله اشیا بی جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند تا آن ها را سازماندهی و مدیریت کنند.وی افزود اینترنت اشیاء می تواند از نقش شایانی در حوزه هایی همچون سلامت الکترونیک، شهر هوشمند، خانه هوشمند، امنیت شهری، خدمات خودرویی، مدیریت هوشمند انرژی از جمله برق، تدارکات هوشمند، مانیتورینگ محیطی و... برخوردار باشد

در ادامه کاربردهایی از اینترنت اشیا بیان گردید که به ذکر چند نومنه پرداخته شد،  کاربرد اینترنت (همه) اشیا در حوزه پزشکی ، بهداشت و سلامت  :اکتشاف نانوروبات‌ها درون بدن افراد و جمع‌آوری اطلاعات توسط آنها،ارسال سایر داده ها به طرق مختلف،جمع بندی کلیه داده های دریافتی توسط هوش مصنوعی به یاری اینترنت اشیا و امکان تشخیص بیماریها

نظارت بر مقدار و زمان مناسب مصرف دارو به پزشکان و جلوگیری از رفتارهای پرخطر بیمار در مصرف دارو ،کمک به بهبودمدیریت داروهاتوسط سازمان های نظارتی، مقرراتی، تولید کنندگان، توزیع کنندگان و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی ،تهیه محصولات دارویی هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا برای نظارت بر رژیم دارویی و بهداشت فردی ، کمک داروهای هوشمند به کاهش ریسک و ضرر شرکت های دارویی و ارائه کنندگان خدمات بهداشتی

کاربرد اینترنت (همه) اشیا در حوزه کشاورزی و دامداری:معنای نظارت بر خاک مورد استفاده برای رشد محصولات کشاورزی، گیاهان و گلخانه‌ها ،مدیریت هوشمندانه حیوانات برای ردیابی سلامتی آنها در مراحل مختلف با هدف تولید حیوانی مناسب (گوشت، شیر و…) ،مدیریت و کنترل آبیاری ،مدیریت از راه دور مزارع و مراکز دامپروری ،پیش‌بینی وضعیت هوا و تصمیم‌گیری برای محافظت از محصول و یا استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین ،بهره گیری از تجهیزات و ابزارآلات کشاورزی متصل به اینترنت همچون تراکتورهای بدون سرنشین

،با نصب ابزارهایIoTدر حوزه کشاورزی می‌توان به رشد ۲۰ درصدی در سال رسید

کاربرد اینترنت (همه) اشیا در حوزه آموزش:دگرگونی در سیستم های آموزشی و در نحوه آموزش و یادگیری ،تسهیل روندهای مدیریتی کلاس برای معلم/ مدرس و تمرکز بیشتر بر آموزش به دانش آموزان/ دانشجویان ،امکان رصد فعالیتهای ذهنی دانش آموز به یاری حسگرهای عصبی و در صورت بروز مسئله انضیاط کلاسی ، معلم می‌توانند ویبره‌های «حسی» را به دستگاه‌های پوشیدنی و یا تبلت دانش‌آموز بفرستد (مانند اطلاع‌رسان‌های تلفن همراه) و توجه و رفتار او را کنترل کرده و در عین حال نیاز به درگیری مستقیم را کاهش دهد ،کمک اینترنت اشیاء به ترویج نوآوری ، رشد تیمی و... در کلاس و محیط های آموزشی ،حضور و غیاب اتوماتیک دانش آموزان با اعلام به دفتر مرکزی ،کاهش مصرف انرژی در مدرسه/ مراکز آموزش ، افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها در آموزش مبتنی بر اینترنت اشیا

شخصی‌سازی تجربه یادگیری برای دانش‌آموزان: ایجاد فرصت‌های یادگیری منحصر به فرد و قابل انطباق با توجه به استعداد و نیازهای هر دانش‌آموز طبق تحلیل اطلاعات از متن، صوت و ویدیو

-ارائه دیدگاهی کلی‌نگرانه از هر دانش‌آموز در کلاس درس، از جمله نمره‌ها، علایق و الگوهای یادگیری ارایه می‌دهد و به معلم‌ها امکان می‌دهد الگوها را در گروه‌های دانش‌آموزان تشخیص دهند و هم‌چنین به نیازهای فردی آن‌ها بپردازند ،امکان ثبت ورود و خروج به کتابخانه، کتابهای بازشده، الگوی استفاده آنها، زمان مطالعه کتابهای درسی الکترونیک و... ،دریافت اطلاعات از حسگرهای نزدیک دانشجویان از محیط های شهری یا مکانهای تاریخی و.. مثال نشانگر‌های گیاهان تگ‌ شده در یک باغ عمومی می‌تواند به تلفن یک دانشجو داده بفرستند و نام‌های عمومی و تخصصی، تاریخ کاشت، استفاده خوراکی، استفاده دارویی، اندازه گیاه بالغ و کشور آن را ارایه می‌دهند ، امکان هماهنگ سازی فضای فیزیکی دانشگاه با استفاده از اطلاعات به دست آمده از حسگرهای جاسازی شده در اجسام از جمله منابع کتابخانه، صفحه نوشتاری تخته‌ها، صفحه‌های بازی ، ربات‌ها و...

وی افزود اینترنت اشیا در آینده تاثیر بسزایی در شغل ها و نحوه شکل گیری آنها خواهد داشت و ادامه داد ،مختل شدن آینده بسیاری از مشاغل ناشی از توسعه اینترنت اشیا و

ایجاد مشاغل جدید در سه سطح اعم از سطح ارشد  و مدیریت، سطح نظارت (اجرا ،تعمیر ،نگهداری، سیستم پشتیبانی فنی) و سطح کنترل به یاری اینترنت اشیا به عنوان مثال ایجاد پست مدیر ارشد اینترنت اشیا از سال 2016 قوت گرفته است. از دیگر مشاغل مطرح آینده «طراحان اینترنت اشیا» (با داشتن  چشم انداز روشنی از آینده کسب و کارها وتعریف و اجرای طرح های ابتکاری) و نیز کد نویسان خواهند بودایشان مهارتهای مهم در عصر اینترنت اشیای را به هوش تجاری، امنیت اطلاعات، توسعه نرم‌افزارهای تلفن همراه،  مهندسی سخت‌افزار، شبکه و... برشمرد

در انتها مهندس غلامحسین قاسمی جایگاه اینترنت اشیا در ایران را عنوان نمود و افزود ،ایران بیستمین کشور استفاده‌کننده از فناوری پیشرفته اینترنت اشیا است؛پروژه‌های مطرح در حوزه اینترنت اشیا در ایران ،دستبندالکترونیکی زندانیان،پرونده الکترونیک سلامت،سامانه‌ هوشمند حمل‌و‌نقل و ترافیک و رفع بحران آلودگی‌ هوا، هستند.در ایران نیز طی سال های گذشته، اینترنت اشیاء مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مراکزی که بصورت ویژه این موضوع را مورد بررسی قرار داده،  پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات است«طرح ملی اینترنت اشیا» در سال 94 توسط پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و زیر نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور تدوین نقشه راه و ارائه برنامه عملیاتی اینترنت اشیاء در کشور، مطرح شددر پی انجام مراحل طرح مذکور، تصمیم به ایجاد پارک اینترنت اشیا در کشور گرفته شده است.

لازم به ذکر است چند مورد از کارهایی که قابلیت اجرایی شدن درشهر قاین را داشت در جلسه مطرح گردید و مقرر شد بر روی آنها تمرکز گردد و موارد در دستور کار حاضرین و فعالان حوزه آی تی و برق مرکز قرار بگیرد.همچنین ادامه مبحث این همفکر با محور تدریس مهندس قاسمی به جلسه دوم موکول گردید.